De sterkste MRI scanner ter wereld
Het Radboudumc in Nijmegen krijgt over een aantal jaar de sterkste MRI-scanner in de wereld. Niet alleen betekent dit een vooraanstaande positie voor Nederland in de wereld van de hersenwetenschappen wat betreft scannerapparatuur, het zou ook veel kunnen betekenen voor onderzoek naar hersenziektes en de genezing ervan.
14 tesla, dit zal de magneetveldsterkte zijn van de gloednieuwe scanner. De sterkste scanner staat voor nu nog in Parijs, die heeft een sterkte van 11.7 tesla. Ter vergelijking: de huidige MRI-scanners in ziekenhuizen die voor klinische doeleinden worden gebruikt hebben meestal een sterkte van tussen de 1.5 en 3 tesla, zo vertelt hoogleraar Tom Scheenen van het Radboudumc aan de NOS. Een sterkere scanner dan 11.7 tesla bouwen was tot nog toe niet mogelijk, maar door de verdere ontwikkeling van supergeleiders - die ervoor zorgen dat er een grotere hoeveelheid stroom door de kabels kan worden geleid - wordt de grotere sterkte nu haalbaar.
De uitvinding van de (vorige) eeuw
MRI-scanners zijn al sinds het begin van de jaren tachtig in gebruik voor diagnostische doeleinden en zijn sindsdien een steeds belangrijkere techniek geworden voor de wetenschappelijke en medische gemeenschap. Rond de eeuwwisseling werd onder een groep vooraanstaande Amerikaanse medici de MRI-scanner samen met CT-scanner uitgeroepen tot de belangrijkste medische innovatie van de vorige eeuw. Twee decennia later is de MRI-scanner nog steeds een veelgebruikte techniek voor onderzoek naar hersenziektes, zoals neurologische en psychiatrische aandoeningen. Zo worden MRI-scans veel onderzocht als mogelijke ‘biomarkers’ - indicators die kunnen bijdragen aan het detecteren van hersenaandoeningen of effecten van geneesmiddelen zoals antidepressiva op het brein kunnen helpen aantonen. Een hogere magnetische veldsterkte zou veel kunnen beteken voor zulke onderzoeken, aangezien sterkere scanners ook scans met hogere resolutie kunnen produceren. Dit komt door een verbeterde signaal-ruisverhouding, waardoor er veel fijnere structuren zoals kleine bloedvaten in de hersenen zichtbaar zijn.
The sky is the limit?
Dankzij technologische vooruitgang en de subsidie van 19 miljoen euro van het ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap zal deze scanner er in Nijmegen komen. Hiermee overbrugt het de economische en methodologische uitdagingen die bij de ontwikkeling van sterkere MRI-scanners komen kijken. Omdat deze techniek niet-invasief is en er tot zover geen schadelijke neveneffecten bekend zijn van de toenemende sterkte, is de verwachting dat de maximale veldsterkte van MRI-scanners zal blijven toenemen. Onderzoekers veronderstelden in 2018 al dat de maximale limiet van scannersterkte niet zal afhangen van de technologie of kosten, maar dat deze uiteindelijk door mogelijke fysiologische effecten op mensen in de scanner zal worden bepaald. In andere woorden: de mens is de limiet.